Ήταν η πρώτη μου μέρα στην Σαϊγκόν. Είχα αφιχθεί το περασμένο βράδυ από Σιγκαπούρη και την είχα πέσει σε μίας ντόπιας φίλης, σε ένα αναξιόλογο διαμέρισμα μίας των απαράλλακτων γιγαντοπολυκατοικιών ενός των απροσμέτρητων ασήμων προαστίων της βιετναμικής συμπρωτεύουσας. Τώρα, ένα πρωί που θα το έλεγες ηλιόλουστο εάν το καυσαέριο δεν εμπόδιζε το φως, με είχε πετάξει η φίλη στο κέντρο, καθ’ οδόν προς την δουλειά, και περιδιέβαινα τις κοσμοσύχναστες λεωφόρους, έκθαμβος από τα θαύματα της φημιστής μητρόπολης.
Αποκαλώ την Σαϊγκόν διότι, πρώτον, έτσι την πρωτοέμαθα, και δεύτερον, έτσι την προσφωνούν ακόμη οι πολίτες της. Επισήμως, μετά την επικράτηση των κομμουνιστών, η πόλη μετονομάστηκε σε Χο Τσι Μιν προς τιμήν του θρυλικού ηγέτη της επανάστασης. Ο ίδιος απεβίωσε επτά χρόνια πριν την ένδοξη νίκη του σκοπού του, και δεν εβίωσε την μεταβάπτιση. Η υστεροφημία του ωστόσο ζει και βασιλεύει.
Σε εικόνες, προτομές, και γιγαντοοθόνες… σε κάθε δημόσιο κτίριο, πλατεία, και χαρτονόμισμα… η εθναρχική του φυσιογνωμία ήταν παντού αποτυπωμένη με ένα πατρικό χαμόγελο και το τραγίσιο της μουσάκι καλοχτενισμένο. Άπαντες οι υπήκοοι υποχρεούνται να τον τιμούν και να τον δοξάζουν, ενώ η παραμικρή εις μνήμην του ασέβεια ή μέμψη θεωρείται σοβαρό αδίκημα. Αφότου όμως η εθνική οικονομία υπέστη δραστικές μεταρρυθμίσεις μετά την διάλυση της Κομεκόν, παραμένοντας κομμουνιστική μόνο στο όνομα, οι παραστάσεις του Χο με τα πομπώδη συνοδεύοντα συνθήματα πλέον συνυπάρχουν πλάι-πλάι με KFC, Starbucks, και McDonalds. Παραμελώντας την ειρωνεία, τα τελευταία πάνε ασορτί με τα επίσης πανταχού παρόντα κόκκινα λάβαρα με τα κίτρινα αστέρια ή σφυροδρέπανα.
Τα βήματά μου με έφεραν σε ένα παράπλευρο σοκάκι, όπου σε μία ημιυπόγεια γκαρσονιέρα κατοικούσε εκείνος ο Γάλλος. Είχε μετακομίσει πρόσφατα στο Βιετνάμ, και επωφελούμενος της οικονομικής φιλελευθεροποίησης, έβγαζε το ψωμί του σπρώχνοντας χόρτο και ενοικιάζοντας μηχανάκια. Μας είχε φέρει σε επαφή μία κοινή φίλη, και τον επισκέφτηκα να πιούμε ένα τσιγάρο και να μού φτιάξει μεταφορικό μέσο. Μού παραχώρησε ένα κινέζικο εκατοστάρι παπί για τριάντα δολάρια τον μήνα, το οποίο προετιθέμην να χρησιμοποιήσω για να ταξιδεύσω όλο το μήκος της χώρας.
Ελαφρώς μαστουρωμένος, και με το πάσο μου ως εκ τούτου, καβάλησα το μοτόρι και βγήκα στην κυκλοφορία. Γύρισα πίσω το σοκάκι, πήρα τον πρώτο δρόμο, έστριψα στην πρώτη λεωφόρο, και άναψε μπρος μού το πρώτο κόκκινο φανάρι. Άμα σταμάτησα, αντήχησε ξοπίσω μού ένας καταιγισμός έξαλλων κορναρισμάτων. Έστρεψα λαιμό και αντίκρισα μία ορδή οργισμένων Ασιατών, καβάλα σε μία ίλη δικύκλων, να μού τείνουν αγανακτισμένες χειρονομίες και να ρηγνύουν ασιατικές κραυγές που μάλλον δήλωναν σημαινόμενα παρεμφερή αυτών που θα άκουγα στην Ελλάδα εάν δεν είχα σταματήσει στο κόκκινο. Μηχανικά, έδωσα γκάζι και διέσχισα την ευρεία διασταύρωση, ελισσόμενος ανά τα επίσης κορνάροντα, καθέτως διερχόμενα οχήματα.
Και έτσι συνειδητοποίησα ότι, σε αυτήν την πόλη, το κόκκινο φανάρι δεν σημαίνει «σταμάτα», αλλά «κόψε λίγο περισσότερο απόσο θα έκοβες στο πράσινο». Κατ’ αναλογίαν, το πράσινο δεν σημαίνει «φεύγα», αλλά «κόψε λίγο λιγότερο απόσο θα έκοβες στο κόκκινο». Είχα τύχη που δεν μού έτυχε πρώτο το πράσινο.
Ένα άλλο πεδίο όπου ο τοπικός κώδικας οδικής κυκλοφορίας διέφερε κρισίμως από τον δικό μας ήταν ο διαχωρισμός των επιφανειών. Οδοί, πεζοδρόμια, πλατείες… υπήρχαν μεν, χρησιμοποιούνταν δε εξίσου όλα απ’ όλους. Ιδίως τα δίτροχα—που απετελούσαν το μακράν κυρίαρχο μέσο μεταφοράς, εν προσεγγιστική αναλογία είκοσι προς ένα τετράτροχο—κατέκλυζαν κάθε διαθέσιμη επιφάνεια σαν διαφεύγοντες από πυρκαγιά τερμίτες.
Επιπλέον, αυτός ο θορυβοποιός και ελαίοσμος στόλος δεν περιοριζόταν στην ενδεδειγμένη του χρήση (τουτέστιν την μεταφορά ενός ή δύο επιβατών). Μα ανελάμβανε και αυτήν των αυτοκινήτων (την μεταφορά οικογενειών και παρεών έως και πέντε ατόμων)· καθώς και των φορτηγών (την μεταφορά ο,τινός φαντάζεσαι, από μαδέρια και δενδρομήκεις υδραυλικές σωλήνες, μέχρι στοίβες σακιών ρυζιού ή τσιμέντου, μέχρι και ψυγεία και πλυντήρια.
Ενδιαφέρον επίσης ήταν το πώς τα πάρκαραν. Έξω από κάθε κτίριο, υπηρεσία ή πολυκατοικία, δούλευαν εικοσιτετράωρα παρκαδόροι/φορτωτές-εκφορτωτές που για ένα κέρμα σού σφήνωναν με κάποιον τρόπο το μηχανάκι μέσα στο σαν τέτρις δομημένο μωσαϊκό από άλλα μηχανάκια. Το ύστερο ξέθαμα συχνά συνεπαγόταν τον χειρισμό δεκάδων δικύκλων.
Στην οδήγηση προσαρμόστηκα γρήγορα. Αυτό που με δυσκόλευσε πλιότερο ήταν η επικοινωνία. Όπως και στην Κίνα, δεν καταλάβαιναν τίποτε, γρυ, νάδα· όχι yes και no· όχι τους βασικότερους διεθνείς όρους όπως τέλεφον ή ίντερνετ· αλλά ούτε και τις πιο στοιχειώδεις μας χειρονομίες. Τρία δάχτυλα δεν τών έδειχναν τρία. Μία εκτεταμένη παλάμη με ένα ηχηρό «στοπ» δεν τών έλεγε στοπ. Συγκεκριμένα, το δεύτερο παράδειγμα, μετά από επανειλημμένες άκαρπες προσπάθειες, με ανάγκασε να αρχίσω να στέκομαι πάνω από τους καφετζήδες και κυριολεκτικά να αρπάζω το κουτάλι πριν γεμίσουν ζάχαρη το μισό ποτήρι.
Αναφέρθηκα εδώ στον γλωσσικό παράγοντα διότι, επί του παρόντος, σαν βράδιαζε και πλησίαζα σπίτι, μού δημιουργούσε θέμα. Χρειαζόμουν προφυλακτικά, και αδυνατούσα να σκαρφιστώ κάποια δημιουργική, ευπρεπή απόδοση αυτού που χρειαζόμουν σε παντομίμα. Το ότι, στο μοναδικό που πέτυχα ανοιχτό φαρμακείο, εργάζονταν δύο νεαρές καλλονές ενίσχυσε την ντροπή μου.
«Condoms?» έκανα στην μία.
«Un un, condoms» μού γύρισε με τετράγωνη καταφατικότητα και ξεκάθαρη προφορά.
Well that was easy, σκέφτηκα.
Σε δυο στιγμές μού έφερε ένα κουτί μεγέθους σιροπιού βήχα με πολλά κινέζικα γράμματα που θα χωρούσε και-τριάντα καπότες. Είπα εντάξει, είναι πολλοί, θα παίρνουν σοβαρά την αντισύλληψη. Ακούστηκε σίγουρη άλλωστε.
Εκεί που το άνοιξα, επί της ακριβούς στιγμής που τις χρειαζόμουν, μέσα βρήκα—έκπληξη—ένα κινέζικο σιρόπι. Ευτυχώς είχε μεριμνήσει να φέρει και η άλλη. Μετά από μία παθιασμένη νύχτα με ελάχιστο ύπνο, φόρτωσα πρωί-πρωί τα υπάρχοντα στον ώμο και καβάλησα το παπί να ταξιδεύσω.
Φωτογραφίες
Δες (και αν θες χρησιμοποίησε) όλες μου τις φωτογραφίες από την Σαϊγκόν.
Στέγαση και δραστηριότητες στο Βιετνάμ
Γνωστοποίηση συνεργατικών σχέσεων: Εφόσον αγοράσεις αγαθά ή υπηρεσίες μέσω των εμπεριεχομένων στην παρούσα ιστοσελίδα συνδέσμων, ενδέχεται να προσλάβω κάποιο μικρό ποσοστό από το κέρδος του πωλητή δίχως να χρεωθείς επιπλέον δραχμή. Θα συνδράμεις λίαν εκτιμιτέως στην διατήρηση και περαιτέρω εμπλουτισμό αυτού του ιστοχώρου. Ευχαριστώ!
Το Stay22 είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που σού επιτρέπει να αναζητήσεις και να συγκρίνεις καταλύματα και εμπειρίες από διαφορετικές πλατφόρμες πάνω στον ίδιο κομψό χάρτη. Καθόρισε τις προτιμήσεις σου στις ρυθμίσεις.
